2. HỎI: Xin cho biết Clinker là gì ? Xi măng rời có phải là nguyên liệu được nghiền từ đá vôi ? Thạch cao và phụ gia Puzolan có cấu tạo hoá học và công dụng gì trong việc pha trộn vào cùng với OPC để tạo ra PBC ?

3. Xin cho biết thế nào là xi măng đạt chất lượng ? Có những tiêu chuẩn gì ? Làm cách nào để kiểm tra chất lượng của xi măng ? Các bước thựchiện và phải sử dụng những máy móc gì ?

4. HỎI: Tôi dùng xi măng pha loãng trong nước để ngâm chống thấm sàn. Sau vài ngày ngâm và khuấy nước liên tục (cứ sau khoảng 2 giờ), tôi tháo nước. Khi tháo nước và để khô tôi thấy một lớp bụi đóng trên mặt sàn, đưa tay cạo dễ dàng, tôi không hiểu tại sao xi măng không đóng rắn thành lớp cứng mà hình thành lớp bụi như vậy?

5. Hỏi : Tôi cải tạo kho chứa cá biển, muối để làm nhà ở. Sau một thời gian, các đường gioăng gạch ốp tường bị sùi lên 1 lớp trắng xốp. Xin hỏi nguyên nhân và tư vấn cách xử lý?

Hỏi đáp

1.  Xin hỏi: Trước đây trên vỏ bao xi măng thường ghi ký hiệu là PC40, hiên nay tôi thấy ghi là PCB40. Xin cho hỏi sự khác nhau về chất lượng, giá cả và công năng của 2 loại xi măng nói trên? Trên thị trường, loại xi măng nào phổ biến?

ĐÁP:

1. Tên goi:

- Xi măng PC40 là xi măng Portland (Portland Cement), có tên gọi khác là OPC (Ordinary Portland Cement)

- Xi măng PCB40 là xi măng Portland hỗn hợp (Portland Cement Blended).

2. Thành phần:

Sự khác nhau căn bản về thành phần giữa hai lọai xi măng nói trên là xi măng PCB40 có một lượng khá cao phụ gia hoạt tính thủy lực như puzzoland, đá vôi, xỉ…ngoài 2 thành phần là clinke và thạch cao. Sự kết hợp này làm tăng một số tính chất của PCB40 như tăng dẻo và tính chịu nước cao hơn.

3. Chất lượng

- Sự giống nhau: Sự giống nhau giữa PC40 và PCB40 là cường độ kháng nén của "đá xi măng" sau 28 ngày tuổi đều như nhau ( ≥ 40 N/mm2 ).

- Sự khác nhau: Sự khác nhau căn bản giữa hai lọai xi măng này ở các chỉ tiêu dưới đây

 

Loại xi măng	Cường độ chịu nén sau 3 ngày tuổi (N/mm2)	Thời gian kết thúc đông kết (phút)
PC40 (TCVN 2682:1992)	≥ 21	≤ 375
PCB40 (TCVN 6260:1997)	≥ 18	≤ 600

 4. Công năng:

PC40 và PCB40 đều được sử dụng cho tất cả các hạng mục, tất cả công trình xây dựng. Tuy nhiên trong một số công trình có yêu cầu đặc biệt về chất lượng (công trình chịu tải trọng lớn) thì xi măng PC40 có thể được ưu tiên sử dụng.

Hiện nay trên thị trường, các công ty xi măng chủ yếu cung cấp cho thị trường loại PCB40 và chỉ sản xuất PC40 khi có yêu cầu đặt hàng.

5. Giá cả:

giá xi măng phụ thuộc nhiều vào giá clinker, lượng clinker để sản xuất PC lớn hơn lượng clinker sản xuất PCB, do đó giá xi măng PC luôn cao hơn xi măng PCB cùng loại.

---

Hỏi & Đáp

2. HỎI: Xin cho biết Clinker là gì ? Xi măng rời có phải là nguyên liệu được nghiền từ đá vôi ? Thạch cao và phụ gia Puzolan có cấu tạo hoá học và công dụng gì trong việc pha trộn vào cùng với OPC để tạo ra PBC ?

ĐÁP:

1. Clinker là gì?

Clinker là nguyên liệu chính để nghiền ra xi măng. Clinker là sản phẩm nung thiêu kết ở 14500C của đá vôi với  đất sét và một số phụ gia điều chỉnh hệ số như quặng sắt, boxit, cát…Thành phần tổng quát của clinker:

CaO = 62 - 68 %

SiO2 = 21 - 24 %

Al2O3 = 4 - 8 %

Fe2O3 = 2 - 5%

Ngoài ra còn có một số các oxit khác ở hàm lượng nhỏ: MgO, Na2O, K2O (hàm lượng MgO<=5%, tổng hàm lượng kiềm không vượt quá 2%.

2. Xi măng rời có phải là nguyên liệu được nghiền từ đá vôi? ->SAI

Xi măng rời là xi măng chưa đóng bao. Nó được xuất cho khách hàng dưới dạng xả - xuất trực tiếp từ silô chứa xi măng cho xe bồn (delivery in bulk) hoặc bao jumbo.

3. Thạch cao và phụ gia Puzzolan, đá vôi có cấu tạo hoá học và công dụng gì trong việc pha trộn vào cùng với OPC để tạo ra PCB?

Cấu tạo hóa học của thạch cao: CaSO4. 2H2O. Công dụng của thạch cao: điều chỉnh thời gian ninh kết và đóng rắn của xi măng, để có đủ thời gian thi công (tô, xây, đổ bê tông...). Thạch cao là thành phần bắt buộc phải có trong xi măng.

Phụ gia puzzolan: là lọai đá thiên nhiên cho nên tùy từng loại sẽ có thành phần hóa học khác nhau. Công dụng của phụ gia puzzolan:

Tăng tính bền nước.

Kết hợp với hàm lượng vôi tự do ( thành phần gây hại) có trong clinker và vôi tự do (sinh ra trong quá trình hydrate hóa) để tạo thành một hợp chất có tính kết dính (có lợi).

Giá puzzolan thấp nên giúp hạ giá thành xi măng.

Đá vôi là loại đá thiên nhiên có công thức cấu tạo CaCO3, là loại phụ gia đầy.

Khi sản xuất xi măng OPC thì thành phần là clinker + thạch cao.

Khi sản xuất xi măng PCB thành phần là clinker + thạch cao + phụ gia (puzzoland, đá vôi, xỉ…). Như vậy, xi măng OPC pha phụ gia thì được PCB. Tuy nhiên hàm lượng phụ gia cao sẽ làm giảm cường độ xi măng.

---

Hỏi & Đáp

3. Xin cho biết thế nào là xi măng đạt chất lượng ? Có những tiêu chuẩn gì ? Làm cách nào để kiểm tra chất lượng của xi măng ? Các bước thực hiện và phải sử dụng những máy móc gì ?

ĐÁP:

Xi măng đạt chất lượng là xi măng có các đặc tính cơ bản thỏa mãn tiêu chuẩn quy định cho loại xi măng đó. Ví dụ: xi măng PCB40 đạt chất lượng khi có các chỉ riêu cơ lý, hóa lý phù hợp TCVN 6260:1997.

Các tiêu chuẩn về xi măng thường được sử dụng hiện nay là:

Tiêu chuẩn Việt Nam

TCVN 2682:1992 - XI MĂNG PORTLAND

TCVN 5691:1992 - XI MĂNG PORTLAND TRẮNG

TCVN 6260:1997 - XI MĂNG PORTLAND  HỖN HỢP

TCVN 6067:1995 - XI MĂNG PORTLAND BỀN SULFAT

TCVN 6069:1995 - XI MĂNG PORTLAND ÍT TỎA NHIỆT

TCVN 7712: 2007 – XI MĂNG PORTLAND HỖN HỢP ÍT TỎA NHIỆT

TCVN 7711: 2007 – XI MĂNG PORTLAND HỖN HỢP BỀN SUNFAT

Tiêu chuẩn Mỹ: ASTM C150:99a: Standard specification for portland cement

Ngoài ra còn có các tiêu chuẩn Anh, Pháp, Đức, Nhật xin vui lòng tham khảo web site: http://www.tcvn.gov.vn/ để biết thêm thông tin.

Để kiểm tra chất lượng xi măng: liên hệ với các phòng thí nghiệm chuyên ngành để có các thiết bị thích hợp và các điều kiện thí nghiệm phù hợp. Xin liên hệ  PTN - KCS Công ty xi măng Vicem Tam Điệp

Về các bước tiến hành thử nghiệm cũng như máy móc trang thiết bị thí nghiệm, tham khảo các tài liệu sau:

TCVN 4787:2001:  Xi măng - Phương pháp lấy mẫu và chuẩn bị mẫu thử

TCVN 4030:2003:  Xi măng - Phương pháp xác định độ mịn

TCVN 6017:1995:  Xi măng - Phương pháp thử xác định thời gian đông   kết và độ ổn định thể tích

TCVN 6016:1995:  Xi măng - Phương pháp thử xác định độ bền

TCVN 141:1998:    Xi măng - Phương pháp phân tích hóa học

TCVN 6227:1996: Cát tiêu chuẩn ISO để xác định độ bền xi măng

Và một số sách giáo khoa chuyên ngành xi măng, vật liệu xây dựng.

---

Hỏi & Đáp

4. HỎI: Tôi dùng xi măng pha loãng trong nước để ngâm chống thấm sàn. Sau vài ngày ngâm và khuấy nước liên tục (cứ sau khoảng 2 giờ), tôi tháo nước. Khi tháo nước và để khô tôi thấy một lớp bụi đóng trên mặt sàn, đưa tay cạo dễ dàng, tôi không hiểu tại sao xi măng không đóng rắn thành lớp cứng mà hình thành lớp bụi như vậy?

Trả lời:

Hiện tượng phản ánh như trên xảy ra khi chống thấm cho sàn bằng việc khuấy xi măng vào nước ngâm sàn, thỉnh thoảng khuấy nước xi măng lên cho đều. Khi khuấy xi măng trong nước ngâm sàn, một số hạt xi măng kích thước nhỏ sẽ thẩm thấu vào trong các lỗ rỗng của sàn nhằm bịt kín các lỗ này để tăng tính chống thấm. Tuy nhiên phần lớn hạt xi măng vẫn ở trong nước và các hạt này sẽ chết trong nước mà không liên kết để hình thành lớp rắn. Dưới tác dụng trọng lượng bản thân, khi không còn khuấy nước nữa, các hạt này sẽ lắng xuống thành lớp và khi tháo hết nước, để khô sàn thì hình thành lớp bụi như hiện tượng phản ánh. Đây là hiện tượng bình thường khi sử dụng phương pháp chống thấm này, nên không phải lo lắng về hiện tượng này. Chúng ta cứ làm sạch lớp bụi này để thi công tiếp, còn sàn đã được chống thấm bởi các hạt xi măng thẩm thấu sâu vào trong kết cấu sàn.

---

Hỏi & Đáp

5. Hỏi : Tôi cải tạo kho chứa cá biển, muối để làm nhà ở. Sau một thời gian, các đường gioăng gạch ốp tường bị sùi lên 1 lớp trắng xốp. Xin hỏi nguyên nhân và tư vấn cách xử lý?

Trả lời :

Do làm kho chứa muối và cá biển trong thời gian dài, nền đất và tường đã bị nhiểm các thành phần khoáng mặn. Vì thế, công trình của khách hàng hiện nay được phân nhóm vào công trình nhiễm mặn. Do sử dụng xi măng thường để xây dựng nên sau một thời gian, các thành phần khoáng mặn từ nền và tường cũ thấm ngược vào bê tông và các đường gioăng nên có hiện tượng các đường gioăng bị sùi, bong tróc. Nền nhà được lau chùi, đi lại hàng ngày nên khó nhận thấy mà chỉ thấy được hiện tượng trên tường như khách hàng đã phản ánh.

Hiện tượng phá hủy cấu trúc đá xi măng này do các khoáng tạo cường độ đã bị môi trường mặn hòa tan và rửa trôi. Lớp trắng xốp chính là kết quả của các phản ứng hòa tan, rửa trôi các khoáng trong xi măng, người ta gọi là hiện tượng xâm thực.

Chính vì thế xi măng sử dụng cho công trình này được khuyến cáo nên sử dụng loại “Xi măng bền sulfat”. Khách hàng có thể mua “Xi măng Pooclang bền sulfat PCSR40 Vicem Tam Điệp” để đáp ứng yêu cầu trên.

Hoặc khách hàng có thể sử dụng “Xi măng Pooclang hỗn hợp PCB40 Vicem Tam Điệp” kết hợp với phụ gia Silicafume. Ngoài ra với các công trình ở môi trường nhiễm mặn nặng, sau khi hoàn thiện phần thô, phải được kết hợp xử lý bề mặt bằng cách nên sử dụng phụ gia quét sàn đặc dụng chống thấm cho công trình như của thương hiệu Sika, Basf…trước khi ốp gạch và nên dùng bột chà gioăng chống thấm chuyên dụng hiện nay có bán trên thị trường.

Về việc xử lý công trình hiện hữu, nếu công trình chưa bị xâm thực nặng và để tiết kiệm chi phí khách hàng nên cạo bỏ đường gioăng cũ và dùng bột chà gioăng chống thấm chuyên dụng có bán trên thị trường để chà lại đường gioăng mới cho tường và nền.

Trường hợp tường và nền bê tông đã bị phá hủy nhiều, khách hàng nên thi công lại toàn bộ công trình từ hạng mục bê tông và tường với xi măng bền sulfat.

Để biết thêm thông tin, xin vui lòng liên hệ lại:

Phòng Dịch vụ Kỹ thuật – Xí nghiệp Tiêu thụ Công ty  Xi măng Vicem Tam Điệp

Trân trọng cảm ơn.